انواع کارآفرینی کدامند؟ – کدام نوع کارآفرینی مناسب شماست؟

به طور کلی، می توان کارآفرینی را در یک جمله بدین صورت تعریف نمود: اقدام به راه اندازی یک کسب و کار نوین با هدف دستیابی به سود درازمدت و ماندگار. طی فرایند کارآفرینی، اقدامات گوناگونی در راستای خلق و ارائه محصولات و خدمات جدید به جامعه مقصد صورت می گیرند. با این حال، نکته قابل توجه این است که مقوله کارآفرینی، بسته به عوامل مختلفی نظیر انگیزه اولیه و بازار مقصد و… که در ادامه بیشتر بدانها اشاره خواهد شد در دسته بندی ها و انواع مختلف قرار می گیرند.

در این مقاله شما می توانید با 9 گروه مختلف از انواع کارآفرینی آشنا شده و اگر تمایل دارید که کسب و کار شخصی (خصوصی یا عمومی) خود را راه اندازی کنید، مورد مناسب را برای خود برگزینید. شایان ذکر است که صرف نظر از سبک کارآفرینی که انتخاب کرده و در آن مشغولید، مهم ترین عامل موفقیت کسب و کار شما ارائه محصولات و خدمات نوین و برآورده سازی نیازهای بازار هدف شما می باشد.

انواع کارآفرینی

به طور قطع، طبقه بندی مقوله های کسب و کار نظیر کارآفرینی کار ساده ای نیست. در واقع، می توان کارآفرینی را به فراخور شرایط و عوامل مختلف دخیل در هر موقعیت مکانی یا زمانی، دسته بندی نمود. با این حال، در ذیل شما را با یک دسته بندی جامع که کارآفرینی را به 9 گروه تقسیم می کند آشنا خواهیم نمود:

1. کارآفرینی مدیریتی

این نوع کارآفرینی حول محور تکنیک ها و عملکردهای مدیریتی می گردد. در واقع کسانی این نوع کارآفرینی را پیشه می کنند که به دنبال مزایای رقابتی باشند. به طور مثال، اموری چون کنترل کیفیت، بازطراحی شغلی، تکنیک های جدید کاری، مدیریت مشارکتی و مدیریت جمعی از جمله مثالهایی است که می توان برای کارآفرینی مدیریتی نام برد. در مجموع، این نوع کارآفرینی با افزایش بازدهی سازمانی همراه می باشد. از دیگر مزایای کارآفرینی مدیریتی می توان به موفقیت و پایداری شرکت در محیط رقابتی بازار اشاره نمود.

2. کارآفرینی فرصت طلبانه

حکایت این نوع کارآفرینی حکایت ضرب المثل معروف “تا تنور داغ است نانت را بچسبان” است. در این نوع کسب و کار، شما شاهد بهترین نمود مقوله کارآفرینی خواهید بود. مشخصا با تغییر شرایط محیطی، فرصتهای شغلی متفاوتی نیز پدیدار می شوند. با این حال، آنچه ذهن یک کارآفرین را از دیگر افراد متمایز می سازد این است که به سرعت، اولین تغییر را به فال نیک گرفته و در راستای آن، افکار و ایده های کارآفرینانه خویش را جامه عمل می پوشاند. به عبارتی دیگر، اگر ذهنیت شما، ذهنیت یک کارآفرین فرصت طلب باشد، قطعا بی درنگ فرصتهای طلایی را به چنگ آورده و در مسیر نیل به هدف خود به کار خواهید بست.

3. کارآفرینی اکتسابی

آموزش مداوم از محیط های رقابتی و یا دستیابی به ظرفیت های فنی رقبا از ویژگی های بارز این گروه می باشد. شاید این سوال برایتان مطرح شود که با تقلید و پیروی از دیگران، ماهیت پدیده کارآفرینی زیر سوال می رود. اما آنچه باید بدان توجه کنید این است که در این سبک خاص از کارآفرینی، درس آموزی از دیگر کارآفرینان و رقبا به هیچ عنوان نتیجه سوئی نداشته و باید بدان به چشم یک منبع آموزشی و تجربی نگریست. در مجموع، در این نوع کارآفرینی، شکست نه تنها معنایی ندارد؛ بلکه به عنوان انگیزه ای برای آموزشهای آتی عمل خواهد کرد.

4. کارآفرینی انکوباتور

یکی دیگر از انواع کارآفرینی که به صورت درون سازمانی به خلق و توسعه ایده های نو می پردازد. در کارآفرینی انکوباتور، ایده ها و افکار جدید مورد حمایت و پرورش قرار می گیرند. این فرآیند تا زمانی ادامه پیدا می کند که سازمان به نتیجه دلخواه یا دستاورد مورد نظر خود دست یابد. تولید فناوری های متفاوت از جمله ویژگی های این نوع کارآفرینی می باشد. در این روش، از فناوری های گوناگون برای ارتقا و تبلیغ خلاقیت ها و نوآوری ها استفاده می شود. به طور مثال، شرکتهایی چون نوکیا، مایکروسافت و … همواره فکر تولید انواع متنوعی از یک محصول خاص در ذهن پرورانده می شود، اما در نهایت، محصولی وارد بازار می شود که کاملا متمایز و منحصربفرد باشد.

5. کارآفرینی تقلیدی

همانطور که از نام آن پیداست، این نوع کارآفرینی به تقلید و پیروی از یک سیستم تولیدی یا خدمت رسانی موجود در بازار می پردازد. البته لازم به ذکر است که این تقلید به هیچ عنوان خودسرانه نبوده و بنابر توافقنامه ای بین طرفین صورت می پذیرد. کارآفرینی تقلیدی به عنوان واسطه ای در سرتاسر جهان عمل می کند. یک کارآفرین تقلیدگر می تواند از یک فناوری موجود در تمامی کشورهای جهان استفاده کند. وی همچنین این امکان را دارد تا به فراخور شرایط محیطی و بومی، فناوریهای موجود را دستخوش اصلاح و بازبینی نماید.

6. کارآفرینی خصوصی

همانگونه که از نام آن پیداست، این نوع کارآفرینی مختص بخش خصوصی بوده و افراد مشغول در این عرصه، از بودجه ها و خدمات دولتی برای پیشبرد اهداف کارآفرینانه خود بهره‌مند می شوند. روی هم رفته، در دنیای اقتصاد همکاری مشترک میان بخشهای خصوصی و عمومی روند توسعه اقتصادی را سرعت و تعادل خواهد بخشید.

7. کارآفرینی عمومی

کارآفرینی هایی که دولت از طریق آژانس های توسعه خود به آن مبادرت می ورزد در این دسته بندی قرار می گیرند. تمامی کشورها، اعم از فقیر و غنی، برای پوشش دادن نواقص بخش خصوصی، به کارآفرینی در بخش عمومی همت می گمارند.

8. کارآفرینی فردی

کارآفرینی که از دل یک خانواده سر بر آورد و یا تنها یک فرد مسئول تمام و کمال آن باشد را کارآفرینی فردی می نامند. همانطور که از زندگینامه بسیاری از کارآفرینان قابل درک است، بسیاری از کسب و کارهای بزرگ و موفق دنیا، از دل یک کارآفرینی کوچک انفرادی ریشه دوانده اند. بنابراین، اگر در ابتدای راه قرار دارید، جای ناامیدی نیست.

9. کارآفرینی انبوه یا سریالی

چنین نوعی از کارآفرینی زمانی در اقتصاد یک کشور پدید می آید که انگیزه و جو لازم برای توسعه روحیه کارآفرینی در سطح انبوه وجود داشته باشد. از ویژگی های این نوع کارآفرینی، می توان به ایجاد کسب و کارهای کوچک و بزرگ در سطح کشور اشاره نمود.

مقایسه انواع کارآفرینی خصوصی و عمومی

صرف نظر از دسته بندی وسواس گونه فوق، می توان یک دسته بندی کلی دیگر برای کارآفرینی ارائه نمود. حتما شما هم با این ادعا موافقید که در وهله اول، می توان کارآفرینی را به دو گروه عمده تقسیم بندی نمود: خصوصی و عمومی (دولتی). مهمترین تفاوت بین کارآفرینی خصوصی و دولتی در منبع حمایتی کارآفرینان می باشد. در حالیکه در کارآفرینی عمومی، دولت حمایت از کل فرآیند کارآفرینی را بر عهده دارد، در نوع دیگر، یعنی کارآفرینی خصوصی، سازمان های غیردولتی نقش حامی و اسپانسر را ایفا می کنند. البته لازم به ذکر است که این کسب وکارها نه تنها کسب و کارهای انفرادی، بلکه فعالیت های تجاری سازمان ها و شرکتهای مختلف را نیز شامل می شوند.

کسب و کارهای دولتی

در ادامه چند مورد از کسب و کارهای بخش دولتی را مشاهده خواهید کرد:

• بهداشت و درمان
• آموزش
• خدمات اورژانس
• نیروهای مسلح
• خدمات شهری
• شورای شهر

کسب و کارهای خصوصی

مثال هایی از کسب و کار خصوصی:

• خدمات مالی
• شرکت های حقوقی
• آژانس های معاملاتی
• نشریات
• نیروی هوایی
• گردشگری

همانطور که مشاهده می شود، کارآفرینی انواع مختلفی دارد و هر کس بسته به رویکرد شغلی و هدفی که برای خود تعیین کرده می تواند در یکی از دسته بندی های فوق مشغول به راه اندازی کسب و کار خود گردد.