عرضه اولیه سکه یا ICO چیست و چگونه انجام می شود؟

عرضه اولیه سکه (Initial Coin Offering) یک روش تامین سرمایه محسوب می‌‍شود؛ شرکتی که قصد تولید یک رمزارز ، نرم افزار یا سرویس جدید را دارد با عرضه اولیه سکه سرمایه مورد نیازش را جذب می‌‌کند. سرمایه گذاران علاقه‌مند در این عرضه اولیه شرکت کرده و با توجه به مبلغ سرمایه‌شان، تعدادی توکن رمز ارزی صادر شده از شرکت مربوطه را دریافت می‌کنند. این توکن‍ها می‍توانند کاربردی در سرویس یا محصولات شرکت داشته باشند یا تنها نقش سهم را ایفا کنند.

عرضه اولیه سکه چگونه انجام می‌شود؟

زمانی که یک استارت آپ رمزارز قصد جمع آوری سرمایه از طریق عرضه اولیه سکه را دارد، معمولا یک «وایت پیپر» (Whitepaper) منتشر می‌کند که نقشه‌ای کلی از پروژه محسوب می‌شود. در وایت پییر اهداف کلی پروژه، سرمایه مورد نیاز، میزان توکن‌های قابل نگهداری توسط سرمایه گذاران، نوع ارز قابل قبول برای خرید توکن‌ها و مدت زمانی که عرضه اولیه سکه ادامه خواهد داشت توضیح داده می‌شود.

در مدت زمانی که عرضه اولیه سکه ادامه دارد، طرفداران و حمایت کنندگان می‌توانند توکن‌های پروژه را با ارزهای رایج یا ارز دیجیتال خریداری نمایند. این توکن‌ها تا حدی مشابه سهام شرکت‌های مختلف هستند که عموم مردم توانایی خرید آنان را دارند. اگر سرمایه جمع آوری شده به حدی که در وایت پیپر تعیین شده بود نرسد، پول سرمایه گذاران عودت داده شده و به اصطلاح گفته می‌شود که آن عرضه اولیه ناموفق بوده است. اگر سرمایه مورد نیاز در مدت زمان تعیین شده جمع آوری شود، به آن یک عرضه اولیه موفق می‌گوییم و شرکت از آن برای رسیدن به اهداف پروژه استفاده خواهد کرد.

نکته مهم: با وجود اینکه برای عرضه‌های اولیه سکه قانون خاصی تعیین نشده، «کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا» (SEC) توانایی جلوگیری انجام آنان را دارد. برای مثال سازنده تلگرام با عرضه اولیه موفق به جذب 1.7 بیلیون دلار شد اما این کمیسیون به دلیل اتهاماتی مبنی بر انجام اقدامات غیرقانونی توسط تیم توسعه دهنده به دنبال متوقف سازی این پروژه است.

کسانی که قصد سرمایه گذاری در عرضه‌های اولیه سکه را دارند بهتر است قبل از هر چیز خودشان را با دنیای رمزارزها آشنا کنند. در بیشتر عرضه‌های اولیه سرمایه گذاران می‌بایست توکن‌های از قبل ساخته شده آن شرکت را خریداری کنند. این یعنی سرمایه گذار باید از قبل یک کیف پول برای رمز ارزهایی چون بیت کوین و اتریوم ساخته باشد. علاوه بر این، به یک کیف پول که قادر به نگهداری توکن‌های مدنظر نیز باشد نیاز است.

شاید برایتان سوال پیش آمده که چگونه از عرضه‌های اولیه سکه با خبر شویم. با توجه به این که دستورالعمل خاصی برای اطلاع از عرضه‌های اولیه جدید وجود ندارد، بهترین کار این است که به صورت آنلاین در مورد اینگونه پروژه‌ها مطالعه کنید. عرضه‌های اولیه سکه هیجان زیادی میان مردم ایجاد می‌کنند و سایت‌ها و اجتماعات اینترنتی زیادی وجود دارند که فرصت‌ها و پروژه‌های جدید را مورد بحث قرار می‌دهند. تعدادی از سایت‌ها به صورت اختصاصی روی عرضه‌های اولیه سکه تمرکز می‌کنند و سرمایه گذاران می‌توانند با استفاده از آن، از عرضه‌های اولیه جدید مطلع شده و آن‌ها را با یک دیگر مقایسه کنند.

مزایا و معایب عرضه اولیه سکه (ICO)

مزایا

در عرضه اولیه سهام (اولین فروش سهام یک شرکت خصوصی و در نتیجه تبدیل شدن آن به یک شرکت عمومی -Initial Public Offerings) یا IPO سرمایه گذار در ازای مبلغی که هزینه می‌کند سهم دریافت خواهد کرد. اما در عرضه اولیه سکه سهم به این معنای خاص وجود ندارد. شرکت‌هایی که با عرضه اولیه سکه سرمایه جمع می‌کنند یک معادل بلاک چینی سهام را به سرمایه گذار می‌دهند (=توکن). در اکثر موارد سرمایه گذاران با یک رمز ارز مثل بیت کوین در عرضه اولیه شرکت کرده و در مقابل مقداری توکن دریافت خواهند کرد.

توجه داشته باشید که هر شرکت می‌تواند به آسانی یک عرضه اولیه ایجاد کند و حتی سرویس‌های آنلاینی وجود دارند که به شما اجازه می‌دهند طی چند ثانیه توکن رمز ارزی بسازید. سرمایه گذاران باید فرق بین سهام و توکن را بدانند؛ بر خلاف سهام، توکن‌ها ارزش ذاتی ندارند و به صورت قانونی توسط یک کشور تضمین نخواهند شد. مدیران عرضه اولیه، سکه توکن‌ها را با توجه به شرایط از پیش تعیین شده ساخته و سپس با توجه به برنامه‌هایشان بین سرمایه گذاران پخش می‌کنند.

سرمایه گذاران در یک عرضه اولیه سکه معمولا به این امید دارند که پروژه‌ای که توکن‌هایش را خریداری کرده‌اند به موفقیت برسد. چون اگر پروژه به موفقیت برسد ارزش توکن‌هایی که در عرضه اولیه خریداری شده‌اند بالا خواهد رفت و فروش آن‌ها سود مناسبی به همراه داشته و حتی پتانسیل چند برابر شدن سرمایه اولیه وجود دارد که یکی از مزایای اصلی عرضه‌های اولیه سکه محسوب می‌شود (در سال 2017 توکن‌های 435 عرضه اولیه سکه با میانگین رشد قیمت 12.8 برابری رو به رو شدند).

معایب

قانون خاصی برای عرضه‌های اولیه سکه تعیین نشده است. در ضمن در دنیای عرضه‌های اولیه سکه سرمایه گذارانی که اطلاعات کافی ندارند یا حریص هستند به راحتی در دام کلاهبردان گرفتار می‌شوند. عدم نظارت ارگان‌های دولتی بر روی عرضه‌های اولیه سبب شده تا در صورتی که کلاهبرداری اتفاق بیافتد، به احتمال زیاد سرمایه‌های از دست رفته هرگز به صاحبان خود باز نگردد..

آسانی و حجم کلاهبرداری‌ها باعث شد تا در سال 2017 بانک مرکزی کشور چین استفاده از توکن‌ها را ممنوع اعلام کند که کاهش قیمت بیت کوین و اتریوم را به دنبال داشت. از سال 2018 نیز فیس بوک، توییتر و گوگل تبلیغات مربوط به عرضه اولیه سکه را قبول نمی‌کنند.

نکاتی درباره عرضه اولیه سکه

پس بهتر است سرمایه گذاران پیش از شرکت در عرضه های اولیه سکه‌ به موارد زیر توجه داشته باشند:

1. اهداف پروژه باید به صورت شفاف و دقیق در وایت پیپر توضیح داده شود.
2. باید با توسعه دهندگان پروژه آشنا باشید و هویتشان مشخص باشد. به دنبال شفافیت ۱۰۰ درصدی باشید.
3. شرایط و قوانین تعیین شده برای عرضه اولیه سکه را به دقت مطالعه کنید.
4. توکن‌های دریافتی از عرضه اولیه را در یک کیف پول رمزارز امن نگه دارید. به خصوص کیف پولی که دسترسی به آن تنها از طریق داشتن چندین رمز امکان پذیر است.